Miliony kobiet na świecie borykają się z problem z nietrzymaniem moczu, który dotyczy około 25-45 % kobiet, w zależności od grupy wiekowej. Wynika to z fizjologii ich ciała oraz od roli jaką pełni i etapu życia. Od ciąży do menopauzy kobiecy układ moczowy musi radzić sobie z dużym obciążeniem.
Ta nieco wstydliwa dolegliwość może objawiać się na wiele sposobów, również bardzo nieoczywistych. Nietrzymanie moczu zazwyczaj rozwija się powoli. Objawy różnią się w zależności od rodzaju, jak i stopnia zaawansowania choroby.
Jakie są rodzaje nietrzymania moczu?
Schorzenie to występuje głównie u kobiet, ale już co piąty mężczyzna obserwuje u siebie kłopoty z
prawidłowym oddawaniem moczu, w tym z jego utrzymywaniem. Częstość występowania tego
schorzenia wzrasta z wiekiem. Nietrzymanie moczu może występować pod wieloma postaciami.
Międzynarodowe Towarzystwo Kontynencji (International Continence Society) 1 wyróżnia:
Wysiłkowe nietrzymanie moczu
występuje, gdy wzrostowi ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej podczas kaszlu, kichania lub pracy fizycznej towarzyszy mimowolne wyciekanie moczu, inaczej mówiąc jest to bezwiedne wypływanie niewielkich objętości moczu bez towarzyszącego uczucia parcia, brak zwiększenia częstości mikcji podczas dnia, brak także potrzeby oddania moczu podczas spoczynku nocnego
Nietrzymanie moczu z parcia
jest to mimowolne popuszczanie moczu pod wpływem przymusowego parcia na mocz i może być spowodowane niestabilnością lub nadmierną pobudliwością wypieracza pęcherza moczowego. Najczęstszym objawem jest bezwiedna utrata moczu poprzedzona silnym parciem, a także nietrzymanie moczu w spoczynku;
Mieszane nietrzymanie moczu
rozpoznaje się, gdy współistnieją objawy wysiłkowego nietrzymania moczu i naglącego nietrzymania moczu jednocześnie;
Nietrzymanie moczu z przepełnienia
jest diagnozowane szczególnie u mężczyzn z powiększonym gruczołem krokowym, charakteryzuje je stałe lub okresowe wyciekanie moczu z przepełnionego i rozciągniętego pęcherza, spowodowane jest upośledzoną kurczliwością wypieracza, prowadzącą do nadmiernego wypełnienia pęcherza moczowego.
Czy nietrzymanie moczu to mój problem? Jakie objawy powinny
niepokoić?
Wysiłkowe nietrzymanie moczu
Objawy Lekki wyciek z pęcherza tylko kilku kropel lub sporadycznie skapującego moczu, często
podczas rutynowych czynności, takich jak kichanie, kaszel, śmiech i ćwiczenia. Zazwyczaj dochodzi do
niego przy wzmożonym wysiłku fizycznym w efekcie nagłego napięcia powłok brzusznych.
Naglące nietrzymanie moczu
Objawy Nietrzymanie moczu z parcia występuje wtedy, gdy masz spontaniczne skurcze pęcherza i
skurcze, które sprawiają, że czujesz częstą, nagłą potrzebę oddawania moczu. Często te popędy są
tak silne, że nie możesz zdążyć do łazienki na czas.
Mieszane nietrzymanie moczu
Objawy Jeśli masz nieszczelność pęcherza z powodu rutynowych czynności, takich jak kichanie lub
śmiech oraz częste, silne popędy, które nie pozwalają ci wystarczająco dużo czasu na dostanie się do
łazienki, możesz mieć mieszane nietrzymanie moczu.
Jakie czynniki powodują nietrzymanie moczu?
W dużej mierze są one związane z naszym stylem życia, przebytymi chorobami, zabiegami w
okolicach dróg moczowych i rodnych. Schorzenie ma najczęściej kilka przyczyn. W przypadku kobiet
występuje głównie w wyniku uszkodzenie mięśni dna miednicy mniejszej, mięśni Kegla, osłabienia
mięśni okalających cewkę moczową, ale także spowodowane porodem (34% przypadków). Pojawia
się także wraz z menopauzą i związaną z nią zmianą gospodarki hormonalnej. U mężczyzn
nietrzymanie moczu wiąże się głównie z przerostem gruczołu krokowego.
Wystąpieniu nietrzymania moczu sprzyja również otyłość, częste zaparcia, infekcje i przebyte zabiegi
operacyjne układu moczowo-płciowego, a także choroby układu nerwowego.
Jak dbać o mięśnie dna miednicy na co dzień?
- Nigdy nie wstrzymuj moczu, jeśli nie jest to konieczne.
- Nie „przyśpieszaj“ moczu. Pozwól mu swobodnie spłynąć aż do końca.
- Nie ograniczaj spożywania płynów – wypijaj co najmniej 2 l płynów dziennie.
- Unikaj ciężkich wysiłków fizycznych i podnoszenia ciężkich przedmiotów.
- Unikaj chodzenia na wysokich obcasach.
- Ćwicz mięśnie dna miednicy co najmniej raz dziennie.
Co na nietrzymanie moczu bez recepty?
W tej grupie suplementów znajdują się zwykle preparaty roślinne i ziołowe, których zadaniem jest
redukowanie dolegliwości związanych z popuszczaniem moczu.
Tabletki na nietrzymanie moczu bez recepty mają za zadanie działać moczopędnie, co niestety wiąże
się z częstszymi wizytami w toalecie, ale w efekcie przekłada się to na większą kontrolę oddawania
moczu. Te preparaty mogą być także zasilone witaminami oraz mikroelementami, które odgrywają
dużą rolę w procesie przywrócenia mięśniom elastyczności, jednak co do ich skuteczności opinie są
podzielone.
Można również sięgnąć po zioła na nietrzymanie moczu. Zaliczyć można do nich: mniszek lekarski,
pokrzywę zwyczajną, lipę i zieloną herbatę.
Należy jednak pamiętać, że nietrzymanie moczu należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem, by w
miarę możliwości wyeliminować problem. W takiej sytuacji warto udać się do: urologa, ginekologa,
neurologa lub lekarza pierwszego kontaktu.
Czy da się wyleczyć nietrzymanie moczu?
Tak. Nietrzymanie moczu można skutecznie wyleczyć. Istnieje wiele metod leczenia. W zależności od
stopnia zaawansowania choroby i jej typu może to być fizjoterapia, leczenie farmakologiczne i
operacyjne.
Źródła:
1. Nietrzymanie moczu – wstydliwy kłopot. Ale jest na to rada! Autor dr Anna Kopiczko
/Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
2. Poradnik dla kobiet incontinox.pl
3. 1. Gałczyński K., Romanek K., Kulik-Rechberger B., Rechberger T., Elektrostymulacja mięśni
dna miednicy w leczeniu nietrzymania moczu u kobiet, "Przegląd Menopauzalny" 2011, nr
62. Smolarek N., Pisarska-Krawczyk M., Sajdak S., Fizjoterapia jako sposób terapii stosowanej
u kobiet z powodu nietrzymania moczu, "Ginekologia Praktyczna" 2007, nr 43. Stanowisko
Polskiego Towarzystwa Uroginekologicznego odnośnie stosowania laserów do leczenia
wysiłkowego nietrzymania moczu i obniżenia narządów miednicy mniejszej, www.ptug.pl
4. Raport Pacjent z NTM w systemie opieki zdrowotnej 2021: https://uroconti.pl/wp-
content/uploads/2021/12/Raport_NTM_2021.pdf
5. http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2708
6. https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-Guidelines-Urinary-Incontinence-2016.pdf
7. http://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/338_20190528_2/$file/338_20190528_2.pdf
8. P. Dębiński, T. Niezgoda, Klasyfikacja nietrzymania moczu i sposoby leczenia. Przegląd
Urologiczny 2014/5 (87).
9. P. Radziszewski, P. Dobroński, Nietrzymanie moczu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2008:17-42.